Dedicated 2 ma Homie O.P(Rest In Peace)

Ka thianpa kawm ngeih ve tak James Lalawmpuia aka O.P-a, kum 25.1.2003 a min boralsan hriat reng nan ka buatsaih a ni e, ani nen hian naupan tet atangin kan inkawm a. Thirchhiar kan zawng dun a, kan in threngkah-a, an huana pangkai leh sertrawk kan ei ho thin a, chaw kan ei khawm thin a, B.K.B kan khel dun thin a, nula kan hisap dun thin a, Motor pawh kan bet ru bawk thrin.....ka thriana hian ka hriatloh laiin Drug-a inchiu a lo ching ve a...a nunna hial a chan phah ta a ni e....

God Bless The Dead..

Good Die Young..Rest In Peace

Hei ka pu an kawmna a ngai ngaiin ka dah hmiah mai, a remchang dan a zirin hmun dangah ka peih leh ka la Post leh ang...

PU LALMANGKHAIA SAILO KAWMNA

Thuhmahruai kan sawi tak angin, Chanmari veng Mission Deptt.-a Director leh Secretary ten Pu Lalmangkhaia Sailo an kawmna thu chu i lo ngaihthla teh ang le. (Z=Kawmtu, Ch=Pu Manga)


Z: In awm em? rawn len kan duh a.
Ch: E, lo leng rawh u. Enge in duh a?


Z: Pu Manga te nupa kawm kan duh a, an kawm theih ang em ?
Ch : Kawm theih e a, lengthu rawh u, ka’n ko ang e.


Z : E, ka pu, in dam maw ? “Khamrang Lal, Vandawta a awm laia Thlarau mite humtu an la dam” an ti a; rawn kawm che u kan tum a, kan lo leng a ni. Thu zawh duh che u kan nei nual a, a rem ang em ?
Ch : Rem lohte chu a awm dawn em ni ? In thu zawh duhte kan hriat zawng a nih ngai chuan.


Z : Kan zawh duh che chu in chanchin a ni a. In chanchin hi thangtharte tan leh Thlarau mite tan hriatreng tlak a nih beiseiin, a bul deuh atanga zawh che u kan duh a ni.
Ch : Kan kumte a lo tam ta deuh a, in hriat duh zawng kan hre thei ngut angemaw chu aw ? I han inkawm teh tak ang u hmiang; keini chanchinte zawng hriat reng tlak anih phei zawng a rinawm loh ang e.


Z : Kan han zawt tan nghal mai ang che ang a :- I hmingpum leh i thlahtute chanchin min han hrilh phawt mai teh.
Ch : Ka hming chu Lalmangkhaia Sailo a ni a, ka pa hming chu Lalsailova a ni. Keifang-ah te, Hmunpui-ah te, Thangnang tlang-ahte a lal a, Thangnang tlang-a kan awm laiin, Sept. 5,1908 khan ka pa chuan min boralsan a, ka nuin a ai a awh ta a.


Z : Chu ka pu, i thu han pawtchat lawk ila : I Nu chu i Pa ai han awh thei mai a ni a, i Pa ai chu engtiziaa i Nu chuan awh mai thei nge a nih ? Nu fing tak a nih chu.
Ch : Ka nu chu Darchawngpuii a ni a, ka Pa hian unau pakhat chauh a nei a, Tlang dang a lo thut tawh si a, keini unau kan la te si a, ka Nu chuan ka Pa ai chu awh lo thei a ni ta lo a ni. A fin bik vang zawng a nih ka ring lo.


Z : I Nu chu a fakawm hle mai a, i Pa min hrilh tawh a, min han hrilh chhunzawm zel teh khai, ngun deuhvin kan lo ngaithla ange. Hetiang hi hre thui thei an vang teh a nia.
CH : Ka Pu chu Buangtheuva Darlawn Lal a ni a, a Pa chu Vanhnuailiana Tualte lal a ni a, a Pa chu Lalsavunga a ni. Ani hi Aizawl-ah leh hmun dang dangah a lal a, Aizawl hi a hmingthanna ber a ni a; Saitual-ah a lal laiin a thi a. A Pa chu Lalpuiliana a ni a, Zopui-ah a Pa tlang a thut a ni awm e. A Pa chu Lallula Zopui lal a ni a, chumi Pa leh chu Rohnaa a ni leh a; chungte chu ka hriat theih chin chu a ni.


Z : E khai, i hre thui theiin i hriatna a la tha hle mai a. Kum engzat chiah nge i nih tawh a, ka Pi pawh hi kum engzatnge ni ve tawh chu le? min hrilh phal chuan min han hrilh nghal la kan va ti ve.
CH : Kum 88 ka ni ve ta a, 1899 March thlaa piang ka ni tiin ka Nu-in min hrilh. Tin, kan Nu hi chu 1901 January 13 khan Aizawl-ah a piang a, kum 86 a ni ve tawh a, a hming chu Sangkungi a ni.


Z : A ni maw? in kum pawh a tam tawhin in la chak hle si a. Han inzawt ta zel ila, min hrilh phal ang emaw? Keifanga piang i ni a, ka Pi hi Aizawla piang a ni a, engtinnge ka Pi nena in inchhar dante pawh hriat a va chakawm ve maw le?
CH : In thu min han zawh duh chuan rilru te pawh a tithar hle mai a. In hriat duh miaute chuan inhrilh phal loh theih em ni ang? Baktawnga kan awm laiin 1916 leh 1918 khan lehkha zirin Aizawl-ah ka awm a; ka lehkhazir lai chuan ni khat chu - I Pi hi Aizawl Mission Veng-ah ka hmu a, ka nupui tur ni than hian ka hria a, nupui neih lah ka la tum si lo. Kum 1919 khan lehkha ka zir ta lo va, a Pa nen lehkha kan inthawn zeuh zeuh va; Palai dang pawh nei chuang lovin 1919 March ni 1 khan Aizawl Mission Veng Presbyterian Biak In-ah Pastor Chhuahkhama kutah kan innei ta a ni.


Z : A ngaihnawm takzet mai e. Ka Pi, ka Pu thusawi chu a dik em? (kan nui tlang a) Vawikhat tal inbiak falna in nei lo maw, thangthar ho hian kan awih dawn emawni le?
CH : In lo len azarah i Pu hian nupui tur hmuh-in min lo hmu tih tunah chiah a ni ka hriat ni. A thiante nen kan inah an lo leng thin a, pasal tur en pawhin ka en ngai lo. Ka Pa-in, “Nei rawh, i tan a tha ang,” a tih avangin ka nei mai a ni. Pathian samsuih zawng kan lo ni ngei a ni ang chu, hei tarkunin kan innei ta chu a ni a.


Z : A ni tak maw? in lawmpuiawm hle mai. Ka Pu chu Baktawngte i la sawikai ta deuh deuh a, kan lo hriat danin Khamrang lal, Vandawta a awm laia ‘Thlarau mite humtu’ niin an sawi si a; Khamranga in lal tak dan te, Vandawt-a in awm si dante kan va hre chak ve?
CH : Thangnangtlang atangin Baktawng-ah kan kai leh a, Baktawnga kan awm laia fa 4 ka neih hnuin 1927 khan Pery Sap-in Khamranga lal turin min ti a, 1928 khan Khamrang-ah chuan kan chhuk ta a. Khamrang chu a lo phai deuh va, kan fate an dam theih loh avangin Bawrhsap hnenah khaw siamna tur tlang ka dil a; Zanlawn lal Mangthawma (Ralte lal) ram, Vandawt-ah 1930 khan khua ka siam ta a ni.


Z : A nih tak chu. A nih leh fa hi engzat chiah nge maw i neih le, tin, i thlahte hi engzat chiah nge ni tawh chu le?
CH : Pathian malsawmna kan dawng khawp a sin. Fa hi 13 ka nei a, mipa 3 leh hmeichhia 10 an ni a; 7 an la dam a, naupang ber pawhin fa 3 a nei tawh a. Ka thlahte chu 100 vel an ni tawhin ka hria.


Z : Tu leh fate thu-ah pawh i lo ropui hle mai. A nih leh ka pu, kan zawh duh tak pakhat kan sawi thlen hmain, i chanchin kan lo hriatdan hi a dik reng em? ‘Hatkora (Serthur) hi pum 17 a ei’ an ti che a, i ei meuh em?
CH : A ni tak maw? Ka ser ei kha a mak khawp mai: Kan ramvahnaah Hatkora hi a lo rah teuh mai a, ser ei pangngai hian pum 10 chu ka han ei a, ka la kham ta lo va. Ka hmui chu a pilh vek tawh a, mauburah a tui chu ka sawr ta a, pum 12 tui ka in zo leh vek a, pum 22 ka ei zo tihna a nih zawk chu!!


Z : A ropuiin a mak hle mai a! i kuate a khawhin i khuate a sik phah hial lo maw?
CH : Engmah ka ti lo. Vawikhat pawh ka thian-ten, “Vuakdup pum 10 ka ei a, ka khua a sik/ka ek a tang” an ti a. Vuakdup, a lian thlan pum 10 mu ka dawlh vek a, engtinmah ka awm lo. Ei lam han sawi takah chuan, vawikhat pawh ka ramvahnaah bawk, Chengkek pum 7 hi ka hmu a, ka ei zo vek a, ka la kham ta lo va; ka Ha pawh a tim lo, a dang a awm tawh miau si lova kham awmin ka awm ta mai mai a ni. Pathianin min lo siam tha em bik a ni ber e.


Z :- A lawmawmin a bengvar thlak hle mai. Kan rawn kawm duhna chhan ber che chu; Tunlai hian mi thil chik mite chuan, Pathian tihna neia, Thlarau mite lo humtu leh humhalhtute khan an tuchhuan thlengin Thlarau malsawmna emaw, Leilung malsawmna emaw an dawng zel nin an sawi thin a.Chuvangin Thlarau i chan dan te, Thlarau mite i lo hum dante hi hriat kan chak ber a; engtik kumah nge Pathian Thlarau hi i chan a, engtin nge nangmahah a thawh dan ?
CH :- 1930 kuma Vandawt khua kan kai kum, Krismas dawn atangin Pathian Thlarau dilin kan tawngtai thin a. 1934 Krismas lai khan zan khat chu : tahna keimahah a lo thleng a, ka tap ta hawm hawm mai a. 1936 February ni 8 khuan hmasa vel lai khan zaikhawmnaah ka thinlungah khurhnain min rawn man a, kei chuan, “Pa atanga Thlarau dik tak chauh ka duh, keiin a dik leh dik lo ka hre si lo va, a dik lo min pek chuan a mawh i phur ang” tiin ka tawngtai ta a. Ka thinlunga khurhna chu a zual deuh deuh a, namchhuah ang dawrh hian ka lam ta a; tun thleng hian ka lawmna a chuai ngai ta lo a ni.


Z :- A ni maw? A nih ka pu, tawnghriatlohte hi i dawng ve em?
CH :- Dawng ve e, ka lam atanga reiloteah Thlarauvin a tawngtir ang zelin ka lo tawng ve tawh a, tun thlengin ka la nei a ni.


Z :- A nih leh, Thlarau changtute khan engtik atangin nge hnawhchepna in lo tawh a, hnawh chhuahnate in lo tawh tawh chu le?
CH :- A ni tak asin, khang hun lai kha hriat atan a tha khawp mai. Missionary Sap ten Bawrhsap hnenah, “Mihlimho hi an tha lo,” tiin an hrilh a. 1935 vel khan Peter Sap-in, “Mihlim ho hi tihreh vek tur a ni, tihreh loh buaina siam an awm chuan Rs 50 thleng chawitir theih an ni ang,” tih Order, Lalho zawng zawng min pe a. Chuta tang chuan Lalhoten mihlim chu an khuaa awm atan an duh ta lo va; chulai atang chuan hnawhchep leh tihduhdahin an lo awm ta a ni.


Z : Ka pu, chutia i lalpuiten mihlim an hnawhchhuah chu i lo hum ta zel a maw?
CH : Mihlim ka lo ni miau si a, ka khuaa lo tlanlutte chu ka lo hum zel mai, hum lo thei ka ni lo. Bawrhsap thupek ai chuan Thlarau ka Pa ka hlau zawk miau si a.


Z : Chutia lal dangin an duh loh, i khuaa lo tlanlutte i lo hum tak zel siah chuan harsatna i tawk em?
CH : Pathianin min hriat avangin engmah harsatna tawkin ka in hre lo. Lal hlim ka lo nih ve avang leh ka hlimpuite ka lo hum avangin ka lalpuiten min hekin, mihlim ka lo hum ngeiten min hekin leh, Darsavunga ka lo hum avanga Reiek lal, ‘Lalluai’n a khing ngei ang che,’ min titute awm bawk mahse, Lalpan a mite humtu chu min hum a, ka lawm khawp a sin.


Z : Chutia an heknaah che chuan vauna emaw chhalhna emaw tal pawh i tawk lo maw?
CH : Mamkawnga, hlimna duh ve, Sentlang khua, Nisapui lal Hrangluaia'n a hnawhchhuah ka lo humin, ‘Kan lalin Kohhranah thu a nei,’ tiin Bawrhsap hnenah min hek avangin, Maccoll Sap-in Nausel Bangla-ah min ko va. Sap chuan “Hlimna buaiah i tel ve em?” tiin min zawt a. Ka pu, hlim chu ka hlim, mahse ka buai ve lo, ka ti a. Sap chuan, “Superintendent ka nih hi min cho suh,” a ti a, a thin a ur hle mai a. Min zawt leh thin a, ka chhan dan ngai rengin ka chhang si a; min khingtu chu a ko ve ta a. “In lal hi Kohhran upa a ni em?” a ti a. Mamkawnga chuan, “Ni lo” a ti si a. Sap chuan, “In lal hi Kohhran upa pawh a ni si lo, engatinge, ‘Kan lalin Kohhranah thu a nei’ i tih? engvanginnge ka hrem loh ang che? Khamranga i Buh chhipzawn khu thla 1 chhungin in nupain in thiar zo vek tur a ni, in thiar zawh loh chuan in thiar bak zawng chu in lalin a nei ang” a ti ta a.


Z : Ka pu, a nih leh Lalluaia chuan a khing ta che em?
Ch : Khing lo, chulam han sawi takah chuan Nisapui lal Hrangluaia’n Bawrhsap hnenah, “Vandawt khua an lal hovin a khuain an hlim a, Pa be thei 19 an awm a, an lal pawh Pa be thei a ni,” tiin min hek a. Bawrhsap chuan C.I Suakhnuna a rawn tir a, “Hei ka pu, Hrangluaia'n a hekna che hi ban theihna a ni a, engtin nge i chhan dawn?” tiin min rawn zawt a. Kei chuan kan khua hi kum 3 kan hlim ta a, ka khuate hian thubuai vawikhatmah an la nei lo, kan chan ang hi Hmangaihna Thlarau a ni a, Zoram khua zawng zawng leh an lalte hi hlim vek sela, thubuai rem tur pawh kan nei lovang, tiin ka lo chhang a. Bawrhsap hnenah engtinnge a thlen? ka hre lova, a reh ta vang vang mai a ni. Lalpa’n thu a sawi leh ta, ka ti mai.


Z : Chu a ngaihnawm takzet mai a, sawi tur dangte i la nei lo maw?
CH : Nei bawk ang chu. Mission Sapte nen kan inkawmnate chu sawi lo mai ila; vawikhat chu Peter Sap-in Tawitaw Bangla-ah min ko va, “In khua hi in hlim em?” tiin min zawt a. Hlim e, ka ti a. “Anih leh nang i hlim em?” min ti leh a, Hlim e, tiin ka chhang leh a. “I hlim chuan engtin nge i awm?” min ti leh zel a, ka pu, ka Lu-te ka thing a, ka kutte ka thing a, ka ti a. “Lal chuan tih ve hauh tur a ni lo, tihreh vat tur a ni,” a ti a. A tukah chuan kan khuaah a lo kal a, mihlim hnawhchhuah veng a han hmu chu “Misualho, tihreh vat tur a ni,” a ti a, a thin chu a rim hle mai a; engtinmah chuan min hrem lo. Kei lah chuan tihreh ahnekin lo darhzau deuh deuh se ka duh si a.


Z : I lo huai hle mai, Thlarauvin huaina a pe che a nih dawn chu. A nih leh mihlimin, ‘Hriatna ka dawng’ an tih angte hi i dawng ve em? hriat te i nei ve em?
Ch : Dawng ve nual e. Kan sawi seng lo anga, Pahnih-khat chu ka’n hrilh ang che u: Thlarau chuan, “Khuangtuaha khi hlau viau rawh, Zawlneider a nih khi, amah leh a hote khian an thil chin khi an sim loh chuan ka chhandam loh tur an ni tih ka hriattir lawk a che, hlau lovin sawi sawi rawh” min ti a ni.
Tin, 1946 September thla khan Thlarau chuan, “Wales Mission atangin chhuak rawh” min ti a ni.


Z : Chu, Thlarau hriattir ang che chuan Wales Mission atang chuan i chhuak ta nghal mai em ni?
Ch : Chhuak ta nghal mai e, Thlarau hriattirna hi hnial ngam chi rual a ni lo, tih hi ka hre tawh miau si a. 1947 khan Khamrang-ah Thlarau Biak In kan sa a, kan chhuak ta nghal mai a ni.


Z : A ni maw? chutia Thlarau Kohhran Biak In in din tak mai chuan engtinnge in inrelbawlna dante chu hriat kan va chak leh zel ve.
Ch : Kan inrelbawl dan chu Thlarau zarah a fel khawp a sin; Kohhran inrelbawl dan diak hian kan inenkawl a, Thlarau thu a lal ber.


Z : A nih leh, chutia in awm tak chuan engtinnge in kal tak zel?
Ch : Kan kal zel dan pawh a mak khawp asin. Khatia mihlimho inbawkkhawm tate kha khatianga kan awm ngawt mai kha chuan a tha lovang, Aizawla ka kal hunah Zakamlova ka bia ang a, ‘America ramah Thlarau kohhran an awm’ an ti a, lo zuk zawng turin ka sawm ang e, ka ti a, ka \hiante pawh chuan tha min tihpui a. Biak In kan sak hnu kum 1 leh a chanve hnuah Aizawl chu ka kal ta a, Zakamlova chu ka bia a. Hei kan khuaah chuan Thlarau Kohhran kan din ta a, Wales Mission atangin kan chhuak ta, Biak In pawh kan sa tawh a, i duh leh lo tel ve la, i tel lo pawhin kan ding dawn tho va, ‘America-ah khuan mihlim Kohhran an awm’ an ti a, fimkhur takin lo zuk zawng ta che, tiin ka chah a.


Z : A nih ka pu, Pu Zakamlova chuan a rawn zom ta nghal mai che u em ni?
Ch : Aizawla ka kala ka sawm tum kha chuan min rawn zawm nghal mai lo. 1948 October 5 khan khaw hrang hrang mihlimho kan inchah khawm a, Aizawl Dawrpui Sikul tualah kan inhmukhawm ta a; chumi tum chuan Zakamlova chu a rawn inziaklut ve ta a ni.


Z : A nih tak chu! Chu ka pu, Aizawla in inhmuhkhawm chuan hruaitu in nei em ?
Ch : Nei e, mi thenkhatin an sawi ang mai hi chu kan ni lo a sin. Kan chairman chu Zakamlova a ni a, kan ziaktu chu Lalphunga Sailo a ni.


Z : A lo nih tak chu le; Pu Zakamlova chuan a sawm ang chuan America-ah chuan Thlarau Kohhran chu a zu zawng ta em?
Ch : Zawng ta e. Doveri te puihnain U.P.C a zuk hmuchhuak a, 1950 February ni 19 khan Aizawl khuaah Kohhran chu a lo ding tan ta a. Rawngbawltu indaih lohna avangin ka khuaah chuan 1951 khan Pastor Bawihtanga kuta Baptisma changin U.P.C chu kan lo din tan ve ta a ni.


Z : Anih leh ka pu, in khuaa Kohhran in din tirh lai chuan Member engzatnge in nih?
Ch : A rei ta deuh a, kum a lo tam ve ta deuh bawk nen; a dik tak chu ka hre ta chiah lo va, 70 vel chu kan ni ngeiin ka hria.


Z : A bengvar thlak hle mai. Kan la hriat ngai loh thu tam tak min hriattir a, Thlarau duh Kohhran chu UPC chu lo ni ta tehreng sela engtin nge Baptisma in chan duh mai a ?
Ch : Baptisma te chu Bible hian, “Sual ngaihdam nana chan tur’ a lo tih miau si avangin chang ngei turin niin kan inhria a, hnialna reng kan nei lo.


Z : A nih ka pu, Baptisma i chan hnu hian nangmahah inhriatfiahna thar i nei em?
Ch : Sawi tur tam tak a awm ang a, mahse ka’n sai duh chu: Pathian thu hi ka hrefiah ve tial tial a, Isua hi Pathian a ni a, khawvel leh thil zawng zawng siamtu, kan aia thi tho leh a, min hruai tura lo la kal leh ngei ngei tur a ni tih ka hrefiahin, chu chuan lawmna leh thlamuanna thar min siam a, vawiin ni thleng hian ka thla a muang em em a ni.


Z : A ni tak maw? kan mi hmasate hian Thlarau zarah in lo hmufiah hle mai. Thudang deuh han inzawtkai leh ta daih ila: Pathian hnena Ran talhna lamahte hian ‘A thilphal hle mai a, mihlimhovin ‘I talh a tul’ an tih chuan talh leh mai thin,” an ti che a. Nangman tul i tihna atangin engzatnge i talh a, ‘I talh a tul’ an tih avangin engzatnge i talh? hriat a va chakawm ve.
Ch : A hun a rei ta deuh a, hrilh dik loh palh che u pawh ka hlau hle mai. Dik ngeia ka hriat dan chuan, Lalpaa ka lawm avanga kan talh chu Bawng 5 leh Vawk 7 ni tain ka hria. Tin, Pu Tumbilan Vawk a thawh tumin, “In thawh ve a tul” an ti a, Vawk kan thawh ve a. Vawikhat leh chu kan nu hian nau a mutpui a; keini mihlim paho inkawmkhawm chuan meilum kan ai a. Kan nu lo thangharh chuan “A va mak em! Vawk rawhna tulin min hawlh min hawlh mai” a rawn ti a. Chuveleh kan thianpa Berha chuan, “Ka u, ka va lawm em, thinlungah a lang a, ka sawi ngam si lova; a ti a, a ding ta hluai mai a. Kan thawh ta a. Chu nen chuan mihlimhovin “Tul” an tih vanga kan thawh chu 2 a ni ta awm e; kan sawi sual palh leh Lalpan min ngaidam se.


Z : E, a va ropui vele, thil tih that leh thilphal chu in theihnghilh lo hle mai a. Kan ram tan hian thuchah turte i nei emaw chu?
Ch : Nei bawk na a, mahse thu pakhat chauh han sawi ta ila: C.I. ka chhanna ka sawi tak ang khan, kan ram hruaitute leh mipui te hian Paa chhuak Thlarau dik tak hi changin, a hruaina hi awih thiam thei sela, kan ram rorelnate hi a dikin, hlemhletna te, thamna te, duhamna bawlhhlawh tak tak te hi a lo bo ang a, thubuai rem turte a awm lo ang a, a nuamin leh a hlimawm dawn em avangin kan ram hruaitute leh ram mipuite hian Pathian Thlarau Thianghlima hlim hi duhin chak theuh se, tih hi ka chah duh berte chu ni mai teh se. Hei hian a funkim ber maiin ka hria.


Z : A nih leh hei, tarkunin UPC-ah in awm ta a ni a, Kohhranhote tan thuchah duhte i nei em?
Ch : Kohhran tana chah ka duh ber mai chu: Kohhran kan dintirh lai angin Isua lam ena hlawh ngaihtuah lovin, Thlarau bo hmangaihnaah leh Kohhran inhmangaih tawnnaah hian kal zel sela ka duh ber a ni.


Z : Ka pu chu i upa tawh hle na a, kan ram leh Kohhranho tana chah awm takte pawh i lo khawlkhawm tha hle mai. Thuchah lam han sawi takah chuan, i tu leh fate tan bik hian chah duh bik riaute i lo nei rengang a? I neih chuan min han hrilh zel teh.
Ch : E, A ni tak asin, ka Tu leh Fate ka chah duh ber mai chu: Lalpa thu hian khawvela kan nun kawng leh chatuan nun thlengin a huap vek mai si avangin Lalpa min hriattir angin ka tu leh fate hian chhandamna an chan theih nan ka tawngtai thin tih hi an hriat ka duh a; Lalpa Thlarauin min hruai zel ang hian rawn kal ve vek sela ka duh a, chhandam ni vek sela ka duh a ni. Chu chuan khawvel nun kawngah leh chatuan thlamuanna an neih phah tir ngei ka ring si a. He thu te hi ka chah duh chu ni mai teh se.


Z : Awle, kan lo leng chu a bengvarthlakin kan lawm hle mai. A nih leh ka pu, kan inkawmna thu hi Lehkhabu atan buatsaih ila, Thlarau bo chhandam nana sum tuak nan buatsaih ta ila, kan zinga rawng i bawlnate pawh a ni dawn lawm ni? Rem i tih zawngte a ni emaw chu?
Ch : Chutia kan inkawmna thute a bua siama, Thlarau bo Chhandam nana hmanruaahte a lo chan theih dawn phei chuan remtih loh thu a awm dawn em ni? Buatsaih ula a that dawn chu; tangkainte pawh kan neih tawh loh hi. In lo leng chu a lawmawm hle mai a.

** Kan lo leng chu keini tak a nia lawm ni, kan thil la hriat ngai loh chanchintha tak leh duhawm tak tak kan rawn hriat phaha; tin, lehkhabua siam te pawh min remtih sak leh ta zel bawk nen kan lawm tak meuh a ni. Lalpan chakna pe chu u-in, malsawmnain vur zel che u rawh se. Kan tin tawh mai ang e.